Hoe en wat kan de raad van toezicht bijdragen aan het realiseren van goede zorg voor mensen die verpleeghuiszorg ontvangen. Deze vraag staat centraal in de vandaag verschenen publicatie ‘Reisgids voor toezichthouders bij het kwaliteitskader verpleeghuiszorg’. De gids biedt raden van toezicht handvatten en inspiratie bij het maken van afwegingen en bij het voeren van de dialoog met elkaar én met de organisatie.

De reisgids is een gezamenlijke publicatie van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorg en Welzijn (NVTZ) en ondersteuningsprogramma Waardigheid en trots op locatie (uitgevoerd door Vilans). Dit is de derde publicatie in de NVTZ-reeks Zienderogen Beter.

Weging kwaliteit en veiligheid
De wijze waarop we kwaliteit en veiligheid waarderen in het verpleeghuis verandert continu. De essentie is persoonsgerichte zorg. Dat staat ook in het kwaliteitskader verpleeghuiszorg. Goede persoonsgerichte zorg richt zich steeds op wat deze ene persoon die in het verpleeghuis woont, onder kwaliteit van leven verstaat. Dit betekent dat verpleeghuisbewoners als unieke mens worden gehoord en gezien en dat zij meebeslissen. Daarmee verandert de wijze waarop we kwaliteit en veiligheid waarderen continu. Dat stelt uitdagingen aan organisaties én aan het functioneren van de raad van toezicht.

Inzichten en ervaringen uit toezichtspraktijk
In het kwaliteitskader verpleeghuiszorg staat de rol van intern toezicht kort beschreven. Voor een verdere invulling daarvan hebben de NVTZ en Vilans een expertgroep onder voorzitterschap van Laurent de Vries (inmiddels bestuurder bij Summa College en voormalig bestuurder van Viattence) gevraagd om inzichten en ervaringen uit de toezichtpraktijk te delen in een publicatie. Het werd een reisgids, waarmee toezichthouders zelf betekenis en vorm kunnen geven aan hun rol.

Van uitvoeren naar uitvinden
De expertgroep benoemde de nieuwe rol voor de raad van toezicht als volgt: “We komen uit een wereld waarin vastlag hoe het moet. We hoefden alleen maar te zorgen dat het gebeurde en daarop toe te zien. Dat ligt achter ons. Het gaat er nu om dat je zelf met je eigen omgeving uitvindt wat het goede is om te doen. Dat is een verschuiving voor de rol van een raad van toezicht en voor zijn verbinding met anderen. Het hangt ervan af of jij met je omgeving in staat bent om uit te vinden wat die rol nu is. Om er in de dialoog met elkaar uit te komen, in plaats van te kijken naar wat er is voorgeschreven.”

Drie thema’s
De reisgids beschrijft drie thema’s: 1. Het nieuwe tegemoet treden (persoonsgericht); 2. Bewust afwegen (lerende organisatie); 3. Verbinden (context). Elk thema bevat een korte beschrijving, dingen om te doen, en suggesties voor verdere verkenning. U vindt er ook ervaringen van collega-toezichthouders.